اهميت خليج فارس

خليج فارس از جنبه هاي مختلف سياسي، اقتصادي، فرهنگي و امنيتي داراي اهميت است که به صورت مختصر مورد بررسي قرار مي گيرد:
اين خليج محل اتصال کشورهاي جنوب غربي آسيا به شمار مي رود که به آن موقعيت ژئوپلتيکي خاصي بخشيده است. همچنين خليج فارس به علت وجود ذخاير عظيم نفت و گاز و گذرگاه تنگه هرمز و نياز جهان صنعتي به اين دفاتر از موقعيت ژئوپلتيکي مهمي در عرصه بين الملل برخوردار است. خليج فارس حدوداً 565 ميليارد بشکه ذخيره نفتي دارد که اين مقدار 63 درصد کل ذخاير 5/596 ميليارد بشکه نفتي شناخته شده در جهان را تشکيل مي دهد.
همچنين منطقه خليج فارس يکي از مناطق راهبردي دنيا محسوب مي شود، البته موقعيت و اهميت ژئوپلتيکي و راهبردي مساله جديدي نيست، بلکه از قرن ها قبل امري شناخته شده و مورد قبول عام بوده است.” خليج فارس از نظر راهبردي از موقعيت ممتاز و اهميت فوق العاده اي برخوردار است و به علت واقع شدن در مسير راه هاي دريايي (درياي عمان، اقيانوس هند، درياي سرخ) و اتصال آب هاي آن به سواحل ايران، عراق، عربستان و کشورهاي جنوبي آن از زمان هاي دور مورد توجه و محل رفت و آمد ملت هاي دريانورد و تجارت پيشه شرق و غرب بوده است. به طور کلي اهميت ژئوپلتيک خليج فارس به خاطر سه عامل مهم بازار صدور کالا و تجهيزات نظامي، وجود ذخاير عظيم نفت و گاز است که در قرون اخير مورد توجه ابرقدرت ها و کشورهاي بزرگ صنعتي بوده است .
خليج فارس به علت داشتن معادن و ذخاير عظيم نفت و ميدان هاي بزرگ گازي به يک منطقه ثروتمند تبديل شده است. ميدان گازي پارس جنوبي بزرگترين ميدان گازي جهان است که در چند سال اخير رقابت شديدي در جهت خريد و کسب امتياز براي تامين انرژي بين دو قطب اروپاي شرقي و آسياي جنوبي و شرقي مانند پاکستان، هند و چين شده است که کشورهاي اين منطقه با فروش اين معادن و ذخاير انرژي هر ساله ميلياردها دلار درآمد ارزي به دست مي آورند و بازار بسيار خوبي هم براي فروش محصولات کشورهاي صنعتي شده است. در آينده جهان براي تامين 65% از نيازهاي نفتي خود به خليج فارس وابسته است در حالي که امروزه 41% مصارف نفتي جهان را خليج فارس تامين مي کند. به طوري که مي توان گفت يکي از دلايل اصلي تجاوز آمريکا به کشور مسلمان عراق به خاطر تصاحب ذخاير عظيم انرژي اين کشور است و سعي دارد بر بازار انرژي تسلط و کنترل و اعمال نفوذ بنمايد و کشورهاي رقيب اقتصادي خود را مانند ژاپن، چين را تحت فشار قرار دهد و با توجه به افزايش مصرف انرژي در جهان در سالهاي اخير، نياز آنها به منابع نفتي و گازي خليج فارس بيشتر شده است و اين مهم بر اهميت اقتصادي- سياسي اين خليج مي افزايد.
با توجه به اينکه ذخاير نفتي بسياري از کشورهاي دنيا در 20 سال آينده کاهش مي يابد اهميت چهار کشور دارنده منابع نفت يعني ايران، عربستان، عراق و کويت که هر چهار کشور در حوزه خليج فارس قرار دارند بيشتر نمايان خواهد شد.
موقعيت نظامي خليج فارس
در مـنـطقه خليج فارس ، پايگاههاي متعدّدي وجود دارد كه متعلّق به قدرتهاي بزرگ است و اين كـشـورهـا با استفاده از تجهيزاتي كه در اين پايگاهها دارند، براحتي مي توانند به هر نقطه اي كـه بـخـواهـنـد لشگركشي كنند. حسّاسيت اين منطقه ، همواره ابرقدرتهارا بر آن داشته تا كـوشـشـهاي خود را جهت حضور مستقيم در منطقه ، شدّت بخشند. سابقه حضور فيزيكي و نظامي كـشـورهـاي قـدرتـمـنـد بـه گـذشـتـه هـاي دور مـانـنـد حـضـور نـظـامـي كـشـورهـايـي چـون پـرتـغـال ، هـلنـد، فـرانـسـه ، انگلستان و آمريكا برمي گردد. سياستهاي غلط حاكمان منطقه و دعـوت از قـدرتـهـاي بـزرگ بـراي حـضـور نـظامي باعث شده كه ناوگانها عظيم و پيشرفته كشورهاي قدرتمند در اين منطقه حضور داشته باشند.
بـودجـه هـاي كـلاني كه ساليانه صرف خريد تسليحات عظيم و پيشرفته مي شود، با اهداد گـونـاگـونـي در ايـن مـنـطـقـه صورت مي پذيرد. خريدهاي هنگفتي كه كشورهاي عربي منطقه بـويـژه عـربـسـتـان داشـته اند، اين منطقه را تبديل به يك انبار بزرگ تسليحاتي كرده است . وجـود تـنـگـه هـرمـز در ايـن مـنـطـقـه بـه عنوان شاهراهي حياتي كه بيشتر سوخت مصرفي جهان صنعتي از آنجا تاءمين مي شود و همچنين وجود جزيره ها و مناطق استراتژيك ديگر بر اهميت نظامي خليج فارس افزوده است .
علاوه برعامل مهم نفت كه در سراسر قرن گذشته ، خليج فارس را به صورت مهمّترين منطقه سـوق الجـيـشي و استراتژيكي غرب و شرق درآمدخيزش جديداسلامي و رشداسلام انقلابي كه كانون آن ايران است غربيها را نسبت به اين منطقه حساس كرده است